Khám phá món xôi ngũ sắc độc đáo của ẩm thực Mộc Châu

Đây là món ăn đặc trưng của người Dao, người Tày ở vùng Tây Bắc thường xuất hiện trong các đám giỗ, đám cưới hỏi, cỗ về nhà mới và các ngày Tết như mùng 5 tháng 5, ngày rằm tháng 7, rằm tháng giêng hàng năm…

Xôi ngũ sắc trong ẩm thực của người Tày gồm 5 màu: đỏ, xanh, vàng, nâu, tím. Họ quan niệm các màu xôi tượng trưng cho ngũ hành trong trời đất: kim, mộc, thủy, hỏa, thổ. Nhà ai làm xôi màu chuẩn, đẹp thì được xem là người khéo tay, làm ăn sẽ phát đạt.

Nguyên liệu làm xôi ngũ sắc là loại gạo nếp thơm dẻo chỉ trồng ở vùng cao, các hạt đều nhau không lẫn tẻ và dùng các loại lá cây rừng như co khảu, khảu đen để tạo màu cho xôi. Cách pha chế và thời gian đồ xôi khác nhau sẽ tạo ra các màu xôi khác nhau, màu nào trông cũng thơm ngon, hấp dẫn.

Để chuẩn bị nấu xôi gạo nếp phải được vo sạch rồi đem ngâm trong nước sạch từ 6 – 8 giờ để hạt gạo đạt độ nở vừa phải. Gạo sau khi ngâm xong vớt ra để cho ráo nước rồi chia gạo ra thành 5 phần để nhuộm màu.

Để có được xôi màu đỏ người ta luộc kỹ lá co khảu, chắt lấy nước để nguội rồi cho gạo vào trộn đều tay, để khoảng một giờ cho ngấm màu. Hạt gạo sẽ chuyển dần sang màu đỏ, lúc đó mang gạo đi đồ, khi xôi chín có màu đỏ tươi rất bắt mắt. Cách làm tương tự với xôi đỏ nhạt và xôi vàng nhưng cách pha chế và thời gian ủ có khác một chút. Màu xôi tím và nâu thì được nhuộm từ cây khảu đen, trước khi giã lá lấy nước thì hơ lá qua lửa cho hơi héo, đem trộn với tro của quả núc nác, lọc lấy nước để trộn gạo nếp, khi chín xôi sẽ có màu tím, đồ kỹ hơn chút thì chuyển sang màu nâu…

Nếu là tín đồ của những món chế biến từ măng tre thì hẳn khi tới đây bạn sẽ không thể bỏ qua món ngon từ ngọn tre non của Mộc Châu. Hãy đến đây và cảm nhận, chắc chắn ẩm thực Mộc Châu sẽ làm hài lòng cả những thực khách khó tính nhất.