Tây Thiên nằm trong thung lũng lòng chảo thuộc hệ thống núi Tam Đảo (tỉnh Vĩnh Phúc), được bao bọc bởi 3 ngọn núi cao trên 1.000 m gồm Thạch Bàn ở giữa, tả – hữu là Phù Nghĩa và Thiên Thị. 

Miền đất phật Tây Thiên có phong cảnh hữu tình với những điểm đến đẹp không thể bỏ qua khi du lịch Tam Đảo Tây Thiên,với Thiển Viện Trúc Lâm, những mái đình cổ xưa, suối Vàng, Thác Bạc Tam Đảo, khe Trường Sinh, suối Giải Oan, cây đa 9 cội… Ngược quốc lộ 2B, chúng tôi về Tây Thiên vào một ngày cuối tháng Tư. Nắng vàng như mật đổ xuống những cánh đồng lúa xanh ngát. Con đường trải nhựa đen tựa dải lụa dẫn khách hành hương tìm về cõi Phật. Khu danh thắng Tây Thiên thuộc địa phận xã Đại Đình, huyện Tam Dương (nay là Tam Đảo), tỉnh Vĩnh Phúc.

Du lịch Tam Đảo Tây Thiên linh thiêng và huyền bí
Du lịch Tam Đảo Tây Thiên linh thiêng và huyền bí

Khu danh thắng Tây Thiên có diện tích khoảng 148ha, nằm trên sườn ngọn núi Thạch Bàn thuộc dãy Tam Đảo. Tương truyền từ xa xưa, Ngài Khương Tăng Hội – một nhà tu hành Ấn Độ trong chuyến viễn du sang phía Đông, thấy cảnh núi rừng u tịch và trang nhã đã chọn nơi đây dựng lều làm chốn nghỉ chân và truyền bá đạo Phật. Đời vua Hùng thứ 6 tên là Hùng Chiêu Vương lên chùa Thiên Ân (trên đỉnh núi Tam Đảo) để cầu tự khi trở về đã gặp bà Lăng Thi Tiêu – (Bà được sinh ra từ khí thiêng của núi rừng Tam Đảo, chuyên trừ bạo cứu dân, phổ độ dân chúng) đã rước bà về làm vợ.

Du lịch Tam Đảo 2 ngày, đến thăm Tây Thiên bước vào khu di tích du khách bắt gặp cây đa chín cội ngả bóng mát xuống Hữu Huyền Cung (nhân dân vẫn quen gọi là đền Thõng). Phía sau là dòng suối Giải Oan (còn gọi là Bát Nhã Tuyền). Ngược lên phía trên là Thác Bạc – dòng nước thơm của núi rừng Tây Thiên Tam Đảo, với độ cao hơn 40m nước đổ xuống trắng xoá như giát bạc, chảy ra hợp lưu với suối vàng ở Hồ Sen rồi chảy ra khe Giải Oan. Ngược lên Đầm Sen, Ao Dứa, núi Rùng Rình, nơi đây còn lưu giữ một hệ động thực vật rất có giá trị. Từ đây ngược lên khoảng 3 cây số nữa sẽ tới chùa Đồng Cổ, đúc toàn bằng đồng tốt. Trong chùa thờ hai tượng Phật, cho tới nay niên đại và lai lịch về hai pho tượng này vẫn là một bí ẩn mà các nhà khảo cổ học vẫn chưa tìm ra lời giải.

Rừng Tây Thiên có những cây thông đã sống đến ngàn năm tuổi. Hệ động vật Tây Thiên cũng khá phong phú, có 4 lớp 26 bộ, 86 họ và 281 loài, trong đó có những loài động vật quý hiếm như rùa vàng, gà lôi trắng, voọc đen má trắng, voọc mũi hếch, cá cóc Tam Đảo… Sự đa dạng sinh học cùng với hệ thống các đình chùa có giá trị văn hóa và khảo cổ khiến Tây Thiên có sức hấp dẫn lớn với khách du lịch và các nhà nghiên cứu.

Lê Quý Đôn trong “Kiến văn tiểu lục” đã nói về Tây Thiên: “…bên dưới sắc nước như chàm, sâu thẳm không thấy đáy; sườn núi có chùa Tây Thiên Cổ Tự, tre xanh, thông tốt, cảnh sắc thanh nhã, rộng rãi, trên đỉnh núi cao lại có chùa Đồng Cổ, vừa lên vừa xuống phải mất hai ngày, từ phía tả khe Giải Oan trèo lên núi đến hồ sen, nước xanh biếc, trong hồ có thứ đá lạ và có sen đỏ, hoa nở bốn mùa”.

Ngày 12 tháng 2 năm Giáp Thân,theo như công ty du lịch chuyên nghiệp Khát Vọng Việt biết ngày chính hội chùa Tây Thiên (1/4/2004) các nhà sư ở đây cùng với các hoà thượng ở Thiền viện Đà Lạt đã cùng đặt những viên đá đầu tiên tiến hành khởi công xây dựng khu thiền viện lớn nhất Việt Nam với tổng kinh phí lên đến hơn 30 tỷ đồng do các tăng ni, phật tử trong và ngoài nước đóng góp. Khi làm lễ khởi công trên nền ngôi chùa cổ các nhà sư đã tìm được vô số các viên gạch và mảnh ngói vỡ có hoa văn mang dấu ấn của thời Trần.

Cùng với các Thiền viện ở Đà Lạt và Thiền Viện Trúc Lâm Yên Tử – Thiền viện Tây Thiên sẽ là nơi đào tạo về Phật giáo một cách có hệ thống, tạo điều kiện để Phật giáo Việt Nam phát triển cả về bề rộng cũng như chiều sâu và đẩy mạnh giao lưu với các dòng phật giáo của các nước khác. Dự án quy hoạch tổng thể khu di tích Tây Thiên và bản thiết kế Thiền viện Tây Thiên đã được Chính phủ và Uỷ ban Nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc phê duyệt.

Theo ông Lâm Văn Mùi – Trưởng Ban quản lý khu danh thắng Tây Thiên cho biết: “Khu di tích và danh thắng Tây Thiên rất có ý nghĩa về lịch sử Phật giáo và lịch sử dân tộc. Đây là nơi khởi nguồn của dòng phật giáo Trúc Lâm ở Việt Nam. Nó có trước khu chùa tháp Yên Tử nhiều thế kỷ và gắn liền với huyền thoại Vua Hùng dựng nước. Khi Thiền viện Trúc Lâm được xây dựng xong và hoàn thành công tác tu bổ hệ thống các đền, chùa Tây Thiên sẽ có sức hấp dẫn lớn đối với đồng bào cả nước hành hương tìm về cõi Phật và cũng là tìm hiểu về lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam.

Đến Thiền Viện,du khách sẽ được thả hồn trong không gian trong lành mát mẻ với những đồi thông cao vút, những vườn hoa đang nở rộ. Đường lên núi được xây bằng bê tông nên du khách nếu đi bằng xe máy hay ôtô đều có thể đi lên đến tận cổng. Nếu muốn ngắm Thiền Viện từ dưới lên, có thể đi bộ như leo núi du khách sẽ thấy Thiền Viện đồ sộ đến mức nào. 
Thiền Viện chỉ cách khu nghỉ mát và sân golf Tam Đảo khoảng chừng 16-17km nên du khách có thể kết hợp hai chuyến du lịch Tam Đảo Tây Thiên này làm một vừa thăm quan vừa nghỉ mát, dã ngoại để có những giây phút thư giãn tuyệt vời.

Vuongloan